Zatürre aşısı nedir?
Özellikle akciğer iltihabı olarak bilenen pnömoniye halk arasında ise zatürre adı verilmektedir.
Zatürrenin nedenleri nelerdir?
Zatürre genellikle bakteri, virüs, mantar, parazit gibi farklı çeşitte mikrop nedeni ile oluşmaktadır. Zatürre rahatsızlığının en yoğun görülme nedenine bakacak olursak pnömokok adı verilen bakterinin varlığı sonucu oluşmaktadır. Pnömokok, zatürre dışında genellikle menenjit beyin zarı iltihabı ya da otit, sinüzit ve osteomyelit gibi birçok farklı enfeksiyonlara neden olması bakımından önem taşımaktadır.
Zatürrenin çok sık görülen belirtileri ise ateş, öksürük, balgam ve göğüs ağrısı olarak sıralayabiliriz. Bunların yanında aynı zamanda; nefes darlığı, bilinç bulanıklığı, sık nefes alma, kas eklem ağrıları, dil ve dudakta morarma tansiyon düşmesi gibi belirtilerde meydana gelebilmektedir.
Zatürre tanısı nasıl konur?
Zatürre pnömoni tanısı genellikte belirtilen şikayetleri olan kişilerde akciğer grafisi ile bu teşhis konulabilmektedir. Ayrıca bunun yanı sıra kan sayımı, akciğer tomografisi ve balgam kültürü şeklinde yardımcı yöntemler ile birlikte teşhis konulabilmektedir.
Zatürre aşısı nedir?
Günümüzde en sık görülen mikrobik pnömoni yani pnömokok bakteriyel enfeksiyonu şeklinde bağlı oluşan zatürre meydana gelmektedir. Bu mikroba bağlı oluşan hastalıkların riskini azaltmak amacı ile yapılan aşı ise zatürre yani pnömokok aşısı olarak adlandırılmaktadır. İki çeşit zatürre aşısı bulunmaktadır. Zatürre yani pnömokok mikrobunun doksandan fazla çeşidi vardır. Aşılar bu çeşitlerin bir kısmına karşı etkili olabilmektedirler.
Polisakkarit aşı, 65 yaş üzerinde önerilir. 5 yılda bir yapılır. Konjuge aşısı özellikle çocuklukta yapılan ve erişkinde pnomoni riskini azaltması bakımından oldukça önemli bir aşıdır. Polisakkarit aşılar kişide ciddi pnömoni yapan bit mikrop çeşitlerine oldukça etkili olmaktadır. konjuge aşısı güçlü bir bağışıklık oluşturmaktadır. Bu nedenle her iki aşının da yapılması önerilmektedir.
Zatürre aşısı genellikle 1- 5 yaşındaki çocuklara düzenli bir aşı takvimi kapsamında yapılmaktadır. Sağlıklı çocuklar ikinci, dördüncü ve on ikinci ayda konjuge aşısı vurulmaktadır. Bunun dışında ise 65 yaş ve üzeri kişilerde kronik bir hastalıkları olmasa dahi zatürre aşısı yapılması tavsiye edilmektedir. 5 yaş ve üzerinde olan kişiler KOAH gibi kronik akciğer hastalıklarına sahip ise diyabet, hipertansiyon, kalp damar hastalıkları kronik böbrek ve karaciğer hastalıkları, kronik alkolizm, dalağın olmaması durumu, bağışıklık gibi durumları, kan hastalıklar ya da enfeksiyon riski nedeni ile yaş sınırı olmaksızın zatürre aşısı yapılabilir.
Pnömokok yani zatürre aşısı birçok hastalığa karşı koruyu bir etki oluşturması bakımından önem taşımaktadır. ikincil enfeksiyon riskini azaltması bakımından oldukça önem taşımaktadır. Uzman tavsiyesi ile sadece risk gruplarında bulunan kişilerin zatürre aşısı yaptırmasının çok önemli olduğunu vurgulamak yararlı olacaktır. Pnömokok aşısı üst kola kas içine uygulanmaktadır. Uygulaması kolay ve iyi tolere edilmektedir. Aşı yerinde oluşacak ağrı, hassasiyet ya da ateş dışında ciddi bir yan etkisi olmayacaktır.
